Vught is een mooie gemeente met fraaie buurten en wijken, waarin veel activiteiten worden georganiseerd en mensen naar elkaar omzien. In de komende periode willen we aandacht en het woord geven aan mensen die zich inzetten voor buurtcirkels en andere initiatieven.
We beginnen met Tanny van Ven, actief in Heun 3. Heunpark bestaat uit vier gebouwen met appartementen, met uitzicht op het Bossche Broek. Het Heunpark bestaat sinds 2000. Heun 3 heeft in 2025 haar 25jarig bestaan gevierd. Kort na de eeuwwisseling ontstonden er al activiteitencommissies en waren er mensen die zich inzetten voor een zorgzame Heun.
Nadat haar man Hein was overleden verhuisde Tanny in 2018 naar Heun 3. Daar werd ze vrijwel meteen gevraagd voor de activiteitencommissie. Die commissie organiseert jaarlijks een min of meer vast programma. Een keer per kwartaal een borrel voor alle bewoners. Jaarlijks een bridgedrive – ook wel 'snertdrive' genoemd. Eén keer per jaar organiseren ze een cultureel uitje. Heun 3 bestaat uit drie (ingangs)hallen. In december versiert elke hal een kerstboom en in hal 1 wordt Glühwein geserveerd met onder andere worstenbroodjes. Op iedere, tweede zondag van de maand organiseren ze een Jeu de Boulewedstrijd.
Zorgzaam Heun 3 bestaat uit Tanny en drie andere vrouwen. Zij bezoeken mensen die ziek zijn of zijn geweest. Een rollator en rolstoel zijn beschikbaar voor wie die nodig heeft. Als iemand in het ziekenhuis ligt wordt een bloemetje bezorgd. Tanny: "Als ik weet dat iemand ziek is bel ik of één van de andere dames even aan en vraag of ik of iemand iets kan doen. Wij doen in principe geen verpleegtechnische handelingen. We zorgen er vooral voor dat we gewoon naar elkaar om kijken."
Heun 3 bestaat uit 55 appartementen. In de helft daarvan wonen echtparen en in de andere helft alleenstaanden, vooral vrouwen. Tijdens het 25jarig bestaan bleek dat 28 mensen vanaf het begin in Heun 3 wonen. De echtparen zorgen voor elkaar. De oudste bewoner wordt 94 jaar. De gemiddelde leeftijd van bewoners is achter in de 70/begin 80.
Succesfactoren activiteitencommissie en Zorgzaam Heun
Voor zover Tanny bekend is in het Heunpark Heun 3 het meest actief. Mensen gaan goed met elkaar om. Gevraagd naar de succesfactoren noemt Tanny er vier: er zijn een paar kartrekkers nodig, activiteiten moeten laagdrempelig zijn, jaarlijks en bijvoorbeeld bij nieuwjaar moeten er ontmoetingen en borrels worden georganiseerd en hét sleutelwoord is: verbinding.
Tanny: "Kartrekkers zijn zeer belangrijk. Je moet niet verlegen zijn. Je moet voor een groep durven staan en als je er staat moet je er ook echt staan. Duidelijk zijn. Zonder te schofferen, maar wel duidelijk zijn. Je moet mensen kunnen enthousiasmeren. En ook uitdragen dat als je ergens aan begint je er ook voor moet gaan. Bijvoorbeeld als we uitnodigingen versturen kan het gebeuren dat we een tijd niets horen. Dan is het van belang bij mensen na te vragen, beleefd en ook duidelijk: kom je ook?"
"Verbinding is een sleutelwoord. We moeten de 55 appartementen niet apart beschouwen. Veel mensen zijn alleen en het is belangrijk dat zij niet eenzaam zijn of zich eenzaam voelen. Als mensen eenzaam zijn, dan hoop ik dat wij dat weten. Dan kunnen we omkijken naar elkaar, echt geven om elkaar. In onze participatiemaatschappij is dat heel belangrijk. Als ik later zou horen dat iemand zich eenzaam heeft gevoeld, zou ik me dat persoonlijk aantrekken. En daarom hebben we ook relevante gegevens van elkaar. We hebben een lijst waarop staat waar de reservesleutels van de appartementen te vinden zijn. We hebben een lijst met telefoonnummers van kinderen of anderen die gewaarschuwd moeten worden als er iets aan de hand is. En we hebben een lijst waarop mensen hebben aangegeven of ze in geval van ernstige ziekte gereanimeerd willen worden of niet."
Zeer actief als vrijwilliger en bekend gezicht in Vught
Gemiddeld besteedt Tanny 2 tot 3 uur per week aan de mensen en activiteiten in Heun 3. Als er grote bijeenkomsten worden georganiseerd, zoals bij het 25jarig bestaan, dan is dat meer. Maar, zo zegt Tanny: "Gemiddeld valt het echt mee." En dat is belangrijk, want Tanny is zeer actief en heeft enorm veel vrijwilligersactiviteiten en ze is in Vught ook een bekend gezicht. Naast haar activiteiten in de commissie van Heun 3 is zij als vrijwilliger actief in en voor andere organisaties. Bij Nationaal Kamp Vught geeft ze rondleidingen, is ze suppoost en begeleidt en interviewt ze oud-gevangenen bij de 4 mei-vieringen. Daarnaast is Tanny tien jaar coördinator van de collecte bij Amnesty International geweest en ze is al ruim twintig jaar collectant. En dat is wat haar vrijwilligersactiviteiten betreft pas het begin. "Ik ben ook taalmaatje, coach en aanspreekpunt bij allerlei problemen van en bij vluchtelingen. Ik begeleid psychiatrische patiënten tijdens de kapeldienst op zondag en als maatje." En last but not least biedt Tanny mantelzorg bij familie en vrienden als dat nodig is.
Tanny maakt ook deel uit van de Beweging van Barmhartigheid, een landelijke organisatie waarvan de kring Vught 15-20 deelnemers telt. Zij komen een keer per zes weken samen in kloosterhotel Zin, eten dan met elkaar en bespreken een thema, zoals discriminatie, racisme, bekijken een film over barmhartigheid of nodigen iemand uit, et cetera. "Voor mij is die kring belangrijk omdat het gelijkgestemde mensen zijn. Mensen die proberen als barmhartig mens te leven. Zorgzaam Heun is ook een bepaalde vorm van barmhartigheid."
"Mijn vrijwilligerswerk heeft altijd te maken met mensen die het slechter hebben getroffen dan ik. Dat heb ik van huis uit meegekregen." Tanny is geboren in een bakkersfamilie in Gilze Rijen en heeft acht broers en zussen. Haar vader was een belangrijke inspirator. "Hij zei altijd: als jij denkt dat jij het slecht hebt...er zijn heel veel mensen die het slechter hebben dan jij...voor die mensen moet je klaar staan."
Tanny volgde de opleiding tot verpleegkundige en daarna, omdat ze ook een managersfunctie ambieerde, de sociale academie. Ze ging werken bij Reinier van Arkel, waar Joke Zwanikken Leenders haar baas werd. Ook met Joke heeft Tanny als ambassadeur van de Verwenzorg nog regelmatig contact. En Joke vroeg haar een boek te maken met interviews met verpleegkundigen over de vraag: 'Inzoomen op onderbelichte mensen'- wat hebben wij/zij van de patiënten geleerd? Naast de interviews zijn er in het boek prachtige foto's van cliënten opgenomen. De publicatie en berichtgeving in Het Klaverblad bracht mensen in Kamp Vught op het idee om een boek te maken met interviews met oud-gevangenen. Tanny maakte de interviews, het boek kreeg de titel 'Ogen van de Oorlog'.
Tanny: "Ik ben niet snel trots op mezelf, maar op deze boeken ben ik echt trots. En daarna heb ik ook nog interviews gedaan voor de Beweging van Barmhartigheid. Ja...hoe een leven kan lopen."
"Mijn inspiratie haal ik vaak uit de moed van de mensen, die alles in hun eigen vaderland hebben moeten achterlaten om hier een beter en veiliger leven op te kunnen gaan bouwen. Wat een power hebben die mensen. Ik heb ook zó’n bewondering voor mensen die vreselijke dingen hebben meegemaakt in hun leven, zoals de oud-gevangenen van Kamp Vught, die niet verbitterd zijn geraakt, maar integendeel hele zachte, begripvolle mensen zijn gebleven."
Inspiratie haalt Tanny ook uit de natuur. “De rust, de stilte, de kracht die schuilt in alles wat bloeit en groeit en steeds terugkomt. Daar haal ik energie vandaan om al het onrecht aan te kunnen.”
"Als éénling kan ik niets doen aan de (politieke) ongelijkheid in de wereld, maar ik kan wel collecteren voor Amnesty en brieven schrijven naar onderdrukkende regimes, om op deze manier tóch op te kunnen komen voor de rechten van anderen, als die niet worden gerespecteerd. Als éénling kun je niets doen aan oorlogen, onderdrukking en pesterijen, maar ik kan als gids bij Nationaal Monument Kamp Vught de jeugd wel meenemen in het verhaal wat deze verschrikkingen doen met mensen. Al deze activiteiten en het delen staan voor mij op één lijn en geven mij als individu zingeving en verdieping in mijn eigen kleine bestaan. En ik krijg er daarom ongelooflijk veel voor terug.”
Welk advies heeft Tanny aan mensen in Vught? Vindt ze dat er meer met of kan gebeuren? "In doorsnee vind ik dat in Vught heel veel gebeurt. Wandeldagen, filmdagen, ontmoetingsmogelijkheden. Voor de rest moet je in kleinere gemeenschappen denken. Eenzame mensen proberen te bereiken en meer stimuleren. Welzijn Vught heeft het initiatief genomen om maandelijks een koffiebijeenkomst te organiseren. De eerste is op 3 november in Van der Valk. Daarin gaan we bekijken waar behoefte aan is. Voor mensen die eenzaam zijn, achter de voordeur tevoorschijn halen. Ik vind het een goed initiatief. Het is van 11 tot 16 uur met koffie, een lunch en vooral ontmoeting. En zo komen er meer nieuwe activiteiten in Vught. Het is een nieuwe manier om mensen te kunnen bereiken. En een nieuwe vorm van barmhartigheid. Er is nu veel meer eenzaamheid dan vroeger. De verbindende rol die vroeger de zuilen hadden is voor een groot deel weggevallen."
"Mijn pensioen betekent zéker niet dat ik het nu rustiger heb. ‘Mijn agenda zal toch weleens een keer wat leger gaan worden,’ denk ik vaak. Maar dat is nu nog niet het geval. Misschien wel omdat de lijfspreuk: ‘Zien – bewogen worden – in beweging komen’ in mijn dagelijkse leven zéker van toepassing is."